Anakart üzerindeki bütün bileşenlerin haberleşmesinde kullanılan paralel veriyoludur FSB; DMI,SATA,PCI-Express gibi birimlerin noktadan noktaya seri haberleşme kullanmaya başlaması ile birlikte FSB, sadece işlemciye kalmış oldu, işlemci FSB’yi kuzey köprüsü üzerinden belleklere erişmek için kullanıyor. Güncel FSB teknolojisi 64-bit genişliğinde 266 Mhz ile 400 Mhz arasında çalışmakta ve her bir saat darbesinde 4 bit gönderildiği için etkkin değeri 1066 Mhz ile 1600 Mhz arasında olmakta. Ucuz ve gerçeklenmesi kolay bir teknoloji olduğu için eski olmasına rağmen günümüze kadar kullanılageldi FSB.
Tabi artık güncel işlemcilere ve DDR3 Ram lerin ihtiyacı olan yeterli band genişliği sağlayamaz olduğu için o da artık emekli oldu.
FSB nin sağladığı band genişlikleri:
FSB Band genişliği
1066 MHz 8.5 GB/s
1333 MHz 10.6 GB/s
1600 MHz 12.8 GB/s
2000 (OC) MHz 16.0 GB/s
HT(Hyper Transport):
Bu teknoloji AMD Athlon 64 (intel pentium 4 serisine karşılık çıkmıştı) serisinin çıkışı ile karşımıza çıktı(2003). AMD bellek kontrolcülerini işlemcinin içine gömdüğü için belleklere erişirken kuzey köprüsüne dolayısıyla FSB ye ihtiyaç duymuyordu. Bu noktada HT ortaya çıktı; HT aslında AMD nin kendi teknolojisi değil fakat aralarında AMD, Dell, HP, Nvidia, VIA, SIS ve NSI başta olmak üzere pek çok üyesi olan konsorsiyumun ürünüdür. HT PCI kartlarında olduğu gibi seri bir haberleşme kanalıdır. İşlemci ile bütün donanımın aynı kanal üzerinden haberleşmesine olanak tanır. 200 Mhz ile 2.6 Ghz arasında, 32-bit genişliğinde çift yönlü olarak çalışabilen HT aygıtlar arasında bit genişliği ve frekans uyumunu direkt olarak sağlayabilir, 32-bit genişliği ile 1 adet 32bit ya da 2 adet 16-bit ya da 4 adet 8-bit gibi genişlikler sağlanabilir. Günümüz işlemcilerinde HT 800 Mhz ile 4 Ghz arasında çalışmakta(masaüstü işlemcilerinde max:2600(HT 3.0) ) . ve buna göre aşağıdaki band genişlikleri oraya çıkmaktadır(bit genişliği 32-bit iken).
HT nin sağladığı band genişlikleri:
HT Band Genişliği Band Genişliği(çift yönlü)
800 MHz 6.4 GB/s 12.8 GB/s (HT 1.x)
2000 MHz 16.0 GB/s 32.0 GB/s (HT 2.0)
2600 Mhz 20.8 GB/S 41.6 GB/s (HT 3.0)
3200 MHz 25.4 GB/s 52.8 GB/s (HT 3.1)
4000 MHz 32.0 GB/s 64.0 GB/s
HT Amd athlon 64 ile birlikte geldi.Amd bellek denetleyicisini kuzey köprüsünden alıp işlemciye taşıdı ve yan yollara sapmadan veri akışını sağladı.
Kuzey Köprüsü ile standart bir paralel FSB ile haberleşen tüm Intel işlemcilerin aksine, AMD Hammer’da HyperTransport arabirimi bulunuyor. Değişken veri hızına (bitrate) sahip seri arabirim, SledgeHammer’ın, her iki yönde eşzamanlı olarak 3.2 GB/sn’lik bir veri transfer hızına ulaşmasını sağlıyor. Yani toplam bantgenişliği 6.4 GB/sn. Öte yandan 533 MHz FSB’li Pentium 4′ün maksimum bantgenişliği 3.97 GB/sn – ama iki yönde eşzamanlı değil. Seri arabirimin bantgenişliği esnek şekilde tasarlanmış. AMD Hammer’ın sunucu versiyonuna üç HyperTransport portu eklemiş. Hammer işlemcinin tüm veri trafiği HyperTransport arabirimi ve bütünleşik bellek denetçisi üzerinden gerçekleşiyor. Komşu işlemcinin sistem belleğine doğrudan erişebilmesi için, Hammer’da XBAR anahtarı kullanılıyor. Komutlar ve adresler için XBAR anahtarında ayrıca 64 bit’lik veriyolları var.
.İşlemci, klasik paralel FSB’nin yerine, HyperTransport arabirimi sayesinde iletişim kuruyor. Değişken veri akış hızına (bitrate) sahip seri arabirim, SledgeHammer’ın – eş zamanlı olarak her iki yönde – 3.2 GB/sn’lik bir veri transfer hızı elde etmesini sağlıyor. Bu da toplamda HyperTransport portu başına 6.4 GB/sn’lik bir toplam bant genişliği manasına geliyor. Buna karşılık, 533 MHz’lik FSB hızına sahip Pentium 4 maksimum 3.97 GB/sn’lik bir veri çıkışı sağlıyor – ama eşzamanlı olarak her iki yönde değil.
Seri arabirimin bant genişliği esnek olarak tasarlanmış. AMD, Opteron’un sunucu versiyonuna üç HyperTransport portu eklemiş. Opteron işlemcinin tüm veri trafiği HyperTransport arabirimi ve tümleşik bellek denetçisi üzerinden yürütülüyor.
QPI (QuickPath Interconnect):
Intel in Nehalem kod adlı yeni mimari işlemcileri ile birlikte Amd nin 5 sene önce yaptığını yaptı ve bellek kontrolcülerini işlemci içine gömdü. Fakat ilerleyen teknoloji ve artan hızlarla FSB yeterli band genişliği sağlayamaz olmuştu. Intel de Hyper Transport’a kendi yaklaşımı ile gecikmeli de olsa karşılık verdi. QPI da HT gibi bütün bileşenlere direk olarak seri bağlantı sağlayabilen band genişliği olarak FSB 1600 ün 2 katı kadar (32 GB/s) band genişliği sağlayabilen seri veri yoludur.
RAID nedir?
RAID(Redundant Array of Independent Disk drives- “birbirini destekleyen bağımsız, ucuz disklerden oluşan dize”) olarak Basitçe açıklamak gerekirse, veri transfer hızlarının artması ve güvenliğin yükseltilmesi amacıyla birkaç sabit disk bir arada kullanılır. RAID teknolojisinin amacı dizideki diskleri birleştirip yüksek bir depolama kapasitesi elde etmek, hata toleransı sağlamak, bazen de disk performansını artırmaktır.
RAID yapmayı düşünüyorsanız anakartınızdaki chipset ICH olursa RAID yapabilirsiniz ama ICH chipsetli anakartlarla RAID yapamazsınız.
Her işletim sisteminde RAID desteği yoktur. Sözgelimi; Windows 2000’in altındaki Windows sürümleri ve eski Linux kernelleri RAID’i desteklemez.
